Problem na który miała odpowiedzieć innowacja:
Program nauczania szkół gastronomiczny w Polsce nie nadąża za trendami
Program nauczania w szkołach gastronomicznych nie nadąża za zmieniającymi się trendami żywieniowymi oraz modą na żywienie fit czy wegańskie. Absolwenci wychodzą ze szkoły bez dodatkowych atutów w postaci takich umiejętności. Z przeprowadzonego przez nas wywiadu z dyrekcją jednej ze szkół gastronomicznych, z którą planujemy współpracę, wynika, że tylko około 40% absolwentów podejmuje prace w swoim zawodzie, a daleko mniej w nim pozostaje. Sposób nauczania nie wywołuje entuzjazmu i szczerej pasji jaką może być wykonywanie zawodu kucharza.
Lokalny rynek nie jest w stanie zapewnić zatrudnienia absolwentom gastronomików
Obecnie lokalny rynek pracy nie jest w stanie zapewnić zatrudnienia wszystkim absolwentom „gastronomików”. Powiat ostrowski (dane na kwiecień 2016 r.,) zanotował wysoki wskaźnik bezrobocia, na poziomie 13,3 % (w tym samym czasie: województwo mazowieckie 9, 8%, Polska 9,5%). Natomiast rynki zewnętrzne (np. duże miasta) nie zawsze są zainteresowane zatrudnianiem „przybyszów z prowincji”, a ci ostatni nie są w stanie utrzymać się w wielkim mieście za pensję „ze zmywaka”.
Duża rotacja wśród pracowników „od razu po szkole”
W branży gastronomicznej rotacja pracowników „od razu po szkole” jest gigantyczna. Ze względu na ryzyko plajty i utarte nieprawidłowe i szkodliwe społecznie „zwyczaje branży” młodzi pracownicy knajp lub restauracji czy tez innych „punktów żywieniowych” są zatrudniani albo na umowy śmieciowe, albo wręcz pracują „na czarno” bez umowy. Na dłużej zostają tylko osoby o szerokich kwalifikacjach – i efektem naszej innowacji jest właśnie to, by takie kwalifikacje nabyli i potrafili je wykorzystać praktycznie (np. we współpracy z lokalnymi punktami agroturystycznymi – planujemy organizować wegańskie „kolacje pokazowe”).
Absolwenci pracują zwykle poniżej kwalifikacji
Absolwenci (podobnie zresztą jak uczniowie innych szkół zawodowych w Polsce) po ukończeniu szkoły trafiają w większości „na zmywak”, zatrudniający ich pracodawcy nie są w stanie zaoferować ani kursów doskonalenia zawodowego, ani też pracy zgodnej z kwalifikacjami. Odbiorca innowacji jest więc w niełatwej sytuacji – po zakończeniu edukacji można z dużym prawdopodobieństwem przypuszczać, ze będzie miał olbrzymie trudności ze znalezieniem i utrzymaniem pracy zgodnej z kwalifikacjami, na legalną, stałą umowę o pracę za godne pieniądze pozwalające na samodzielne utrzymanie się. Zaś o rozwoju zawodowym może tylko marzyć.
Rozwiązanie:
Cel główny i wartości dodane innowacji
Innowacja umożliwia młodym ludziom w systemie kształcenia instytucjonalnego – zawodowego, niedostosowanego teraz często do potrzeb obecnego rynku pracy, nabycie nowych umiejętności: gotowanie kuchni wegańskiej, a co za tym idzie – znalezienie dobrze płatnej pracy, zgodnej z kwalifikacjami. Wartości dodane innowacji to: społeczna integracja, wymiana kompetencji między innowatorami a współpracującymi nauczycielami gastronomii, zmiana spojrzenia na wege-kuchnię w systemie archaicznej edukacji państwowej.
Warsztaty wegańskiego gotowania i podręcznik dla uczniów ostatnich klas szkół gastronomicznych
Na model powstały w trakcie testowania innowacji składa się cykl warsztatów oraz podręcznika wegańskiego gotowania. Innowacja odwołuje się do lawinowo rosnącej mody na żywność eko-wegańską i zdrowy tryb życia. Wyposaża uczniów w coraz bardziej poszukiwane na rynku kompetencje zawodowe i mieści się jednocześnie w istniejącej podstawie programowej.
Warsztaty oraz podręcznik obejmują następujące zagadnienia:
- kuchnia wegańska w praktyce – zajęcia od A do Z (m.in. zasady i innowacje kuchni wegańskiej, wartości produktów i ich łączenie, zdrowe zioła, wariacje na temat)
- praktyczne zajęcia z kuchni: frutariańskiej, makrobiotycznej i witariańskiej
- teoria i praktyka zdrowego żywienia (zajęcia praktyczne)
- myśl ekologiczna a żywienie zbiorowe – el. wykładu i konkretnych realizacji
- warsztaty eko-designu stołu (czyli jak ucztować z naturą)
- kuchnia eko-wegańska a globalne myślenie ekologiczne
Wykorzystywane metodypracy: wykład uczestniczący oraz warsztaty praktyczne.*
* Opis na podstawie informacji zawartych w specyfkacji innowacji Eko-logika.
Dorota i Tomasz Ryglowie
[innowatorzy]:
Naszą pasją jest ekologia, zdrowy tryb życia, praca z młodzieżą. Od lat prowadzimy zajęcia mające na celu przybliżenie młodym ludziom piękna wartości natury, naszego z nią nierozerwalnego związku. Propagowanie zdrowego stylu życia w zgodzie z naturą, czego też wyrazem jest kuchnia wegańska, którą od lat poznajemy.
Prowadzimy lokalnie warsztaty ekologiczne, muzyczne i rękodzielnicze, spacerujemy z dziećmi po lasach pokazując im owady i drzewa, uczymy recyclingu i promujemy szeroko pojętą myśl ekologiczną. Uczyniliśmy z pasji sposób na życie, stworzyliśmy swoją niszę, a marzymy o tym, żeby ją spopularyzować i upowszechnić. Wierzymy w to, że również poza oficjalnym systemem wielkich korporacji można stworzyć innowacyjny system mikrogospodarczy wykorzystujący to, co dała Natura – ku korzyści jej – natury i ludzi wokół.
Z raportu ewaluacyjnego:
Te warsztaty to chyba było najlepsze, co mnie spotkało przez prawie trzy lata nauki w szkole.
Opinia jednego z uczniów, wygłoszona podczas ewaluacji innowacji
PRODUKTY
W efekcie testowania powstał model włączenia do edukacji w szkołach branżowych zagadnień związanych z kuchnią wegańską
Model Eko-logika - materiały dla nauczycieli
[PDF]
Model Eko-logika - materiały dla nauczycieli
[wersja do druku]
Model Eko-logika - podręcznik dla uczniów
[PDF]
Model Eko-logika - podręcznik dla uczniów
[wersja do druku]
Prawa autorskie
Wszystkie materiały dostępne na licencji Creative Commons: Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych i autorów. Zezwala się na dowolne wykorzystanie materiałów, w tym utworów, tworzenie i rozpowszechnianie ich kopii w całości lub we fragmentach, wprowadzanie zmian i rozpowszechnianie utworów zależnych – pod warunkiem zachowania niniejszej licencji i wskazania autorów oraz FISE, jako w właścicieli praw do utworu. Pobranie materiałów oznacza akceptacje obowiązków wynikających z treści licencji.
GALERIA:
Pomysł na innowacje testowany był w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie w Starym Lubiejewie oraz Zespołu Szkół im. S. Staszica w Małkini Górnej.
Innowacje testowały/testowali:
Uczniowie klas trzecich i czwartych kierunku “technik żywienia i usług gastronomicznych”, ”kucharz” Zespołu Szkól CKR w Starym Lubiejewie (szkoła zawodowa i technikum) oraz uczniowie klas trzecich i czwartych kierunku “technik żywienia i usług gastronomicznych”, ”technik hotelarstwa”, ”kucharz” Zespołu Szkół im. S. Staszica w Małkini Górnej (szkoła zawodowa i technikum).
Innowacja była testowana w roku szkolnym 2017/18.
FOT: facebook.com/ekologikawarsztaty, FISE, PEXELS